Annað bréf til alþingis.

Gott að loðnuveiðarnar skuli ganga vel. Þá er enn mikilvægara að sem mest verðmæti verði gerð úr hverju tonni sem veiðist. 

Ég skrifaði alþingismönnum bréf um daginn og reyfaði þar skoðanir mínar á fiskveiðikerfinu. Því sagt er að vinna standi yfir við gerð stjórnarfrumvarps sem leggja á fram fljótlega. Mér er nefnilega mikið í mun að alþingismenn viti eitthvað um fiskveiðikerfið eins og það er áður en þeir samþykka breytingar á einhverju sem þeir þekkja ekki - var þessi ekki svolítið djúpur.

 

Meðfylgjandi er bréf númer 2. En þingmenn eru nýbúnir að fá þriðja bréfið sem ég læt hér inn fljótlega.

 

                                                                                      miðvikudagur, 25. janúar 2012                       

Ágæti alþingismaður. Hafir þú lesið bréf mitt frá því í síðustu viku ættir þú að hafa áttað þig á mikilvægi þess að endir verði bundin á landlæga óánægju almennings með núverandi fiskveiðistjórnunarkerfi.  Þá veistu einnig að þjóðinni er ekki samboðið að stjórnvöld ætli einhverjar lítilfjörlegar auka ívilnanir eða smáaura hækkun á veiðileyfagjaldi sem lausn á því máli. Þjóðin mun ekki láta blekkjast af nýyrðum eins og -„umframhagnaður" -  sem ætlað er að smjúga í gegnum smáfiskaskiljuna og hríslast þaðan niður til almennings með svifrykinu.

Lausnin liggur í orðum eins og réttlæti, sanngirni og mannréttindi - orð sem oft hafa heyrst í þinginu síðustu daga af minna tilefni. Nú þegar bæði forsætis- og þú sjávarútvegsráðherra hafa lýst því yfir að gagngerar breytingar verði gerðar á fiskveiðikerfinu, hafa sérhagsmunaaðilar ásamt fótgönguliði þeirra komið sér fyrir í skotgröfunum.  Þeirra óska staða er líklega sú að ekkert frumvarp verði lagt fram. En hverjir eru þetta .....?          Þetta eru nokkurn vegin sömu lögaðilar og staðið hafa undir u.þ.b. 45% styrkja til Sjálfstæðisflokksins síðustu ár. Því reynir flokkurinn eftir megni að valda þeim ekki vonbrigðum. Nægir að nefna hvernig flokkurinn brást við síðastliðið vor þegar Jón Bjarnason bætti skitnum 2 þúsund tonnum af þorski við strandveiðikvótann. Það var talið mjög óábyrgt af Jóni, nema að undagenginni sérstakri hagfræðiúttekt á áhrifum þess á þjóðfélagið.

Þá er almenningur rækilega minntur á að ekki megi fórna hagræðingunni í greininni og að núverandi handhafar veiðiheimilda hafi keypt þær - og þær verði því ekki af þeim teknar. Þegar „kaupin" eru skoðuð kemur í ljós að stórútgerðin eignfærði og afskrifaði öll kvótakaup hjá sér á árabilinu 1990 til 2003. Fyrstu fimm árin um 20% þá um15% og undir það síðasta um 10%. Kaupin voru dregin frá skatti og því hefur stórútgerðin í raun ekki orðið af eina einustu raun-krónu fyrir kvótann. Þá sáu margar útgerðir á sama tíma þann kost sér vænstan að leigja frá sér þorskinn til netabáta á meðan þeir einbeittu sér að úthafsrækju fyrir norðan land, sem gaf vel af sér á þessum árum.

Enn ein rökin fyrir óbreyttu kvótakerfi eru sögð vera, að núverandi handhöfum kvótans beri að fá væntanlega aukningu aflaheimilda vegna þess að þeir hafa tekið á sig allar skerðingarnar á umliðnum árum. Þessi rök halda ekki vatni,- ekki frekar en að fyrirtækjum í öðrum starfsgreinum sé gefin trygging fyrir því að næst þegar uppsveifla verður í atvinnulífinu renni aukningin til þeirra - og aðeins þeirra. Rekstur útgerðafyrirtækja er áhættufjárfesting rétt eins og önnur atvinnustarfsemi, þar sem gera verður ráð fyrir að geta tapað öllu ef  ill árar. Þetta eru ekki verndaðir vinnustaðir.

Þá er ekki síður áhugavert að skoða hvernig kaupin gerast á eyrinni, þar sem veiðar og vinnsla eru á sömu hendi. Því til viðbótar á stórútgerðin að mestu þau sölu- og dreifingarfyrirtæki sem hún á í viðskiptum við erlendis ásamt mörgum fiskvinnslum vítt og breytt um Evrópu. Því er nema von að maður spyrji,  hvar myndast „umframhagnaðurinn" ?      

Að lokum vil ég benda á viðtal frá 4. mars 2010 við Pétur H. Pálsson, framkvæmdastjóra Vísis hf. og finna má á slóðinni grindavik.is. Vísir hf. er með betur reknum útgerðar- og fiskvinnslu fyrirtækum landsins og gerir út 5 línuskip sem öll eru á fimmtugsaldri. Í viðtalinu bendir Pétur á hversu mikilvægt sé að halda í óbreytt kerfi með þeim orðum að fyrirtækið hafi fjárfest í sjávarútvegi í Kanada, en erfileikar væru þar sem stendur, Pétur sagði að verkefnið í Kanada tæki 5 til 10 ár. Afkoman á Íslandi mun því standa undir kostnaði þangað til og fjárfestingin mun ráða miklu um stöðuna að þeim tíma liðnum: ,,Það er því mikið í húfi fyrir okkur að reksturinn á Íslandi gangi áfram eins og verið hefur," sagði Pétur. Þá vitum við það, arðinum af auðlindinni er ekki ætlað að standa straum af kostnaði við endurnýjun á tæplega 50 ára gömlum fiskiskipum, heldur til áframhaldandi fjárfestinga erlendis. 

Bréf  númer 2. Samrit sent 63 alþingismönnum.

Undirritaður er fyrrverandi veiðarfærasölumaður... og e.t.v. væntanlegur smábátasjómaður. 

Atli Hermannsson.               [e-mail]

Búin með helming loðnukvótans